Ο ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗΣ ΤΟΥ ΑΛΙΕΝΤΕ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

Στους μηχανισμούς της φιλελεύθερης οικονομίας εδράζεται η θρησκειολογική σχεδόν πεποίθηση ότι οι συνεχείς συναλλαγές μεταξύ των συμμετεχόντων στις αγορές δημιουργούν την ιδανική εκείνη τιμή που κινητοποιεί τους παραγωγούς τόσο ούτως ώστε οι πόροι της οικονομίας να κατανέμονται με το βέλτιστο δυνατό τρόπο εκτοξεύοντας την παραγωγικότητα. Η τιμή της ενέργειας για παράδειγμα ανεβαίνει σήμερα συνεχώς για να δώσει το κίνητρο για αύξηση της παραγωγής λόγω της μειωμένης προσφοράς.

CITY ΚΑΙ BREXIT

Η ένταση στο ημισκότεινο δωμάτιο της Ντάουνινγκ Στριτ ήταν ευθέως ανάλογη με το ταπεραμέντο και το δυναμισμό των προσκεκλημένων εκείνο το παγωμένο πρωινό του Γενάρη. Η Τερέζα Μέι γνώριζε ότι η συνάντηση της με τους επικεφαλής των μεγαλύτερων χρηματοοικονομικών οργανισμών του Σίτι του Λονδίνου στον απόηχο της εκκίνησης της διαπραγμάτευσης μεταξύ Βρετανίας και Ε.Ε. δεν έπρεπε να δει τα φώτα της δημοσιότητας. Το τελευταίο πράγμα που χρειάζονταν η βρετανική κυβέρνηση ήταν η οποιαδήποτε υπόνοια ότι τα συμφέροντα των τραπεζικών κολοσσών είχαν προτεραιότητα σε σχέση με άλλους τομείς της οικονομίας όπως η αυτοκινητοβιομηχανία και η αλιεία.

ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΧΡΕΟΣ

Η άνοδος του πληθωρισμού οδηγεί δικαιολογημένα σε αρνητικούς συνειρμούς όπως ακρίβεια, ελλείματα και αύξηση των επιτοκίων τα οποία στραγγίζουν το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών κάθε χώρας. Μία εντυπωσιακή αλληλουχία συγκυριών ωστόσο φέρνει την Ελλάδα σε μία αξιοζήλευτη θέση όσον αφορά την δυνατότητα βελτίωσης της δημοσιονομικής της εικόνας.

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΚΡΙΣΗ

Η ιδέα σε πρώτη οπτική φαινόταν αριστουργηματικά απλή. Ηταν πλέον εμφανές ότι παρά τις πολυετείς προσπάθειες άσκησης πίεσης στους παγκόσμιους κολοσσούς για μείωση άμεσης και έμμεσης εκπομπής ρύπων, αυτές συνέχισαν να διατηρούν την ανιούσα. Η απροθυμία αυτή των παραγωγών οδήγησε τις κυβερνήσεις στο να δώσουν κίνητρα στα παγκόσμια επενδυτικά κεφάλαια να χρηματοδοτούν μόνον εταιρείες με «πράσινο πιστοποιητικό», αυτές δηλαδή οι οποίες ακολουθούν κάποια κριτήρια βιωσιμότητας και εταιρικής διακυβέρνησης (ESG). Ακολούθησε μία πολυετής καμπάνια άνευ προηγουμένου από κυβερνήσεις, think tanks και υπερεθνικούς οργανισμούς για μία πράσινη επανάσταση αιμοδοτούμενη από τον ίδιο τον μηχανισμό της αγοράς.

Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΜΟΝΕΤΑΡΙΣΤΩΝ

O πόλεμος στην Ουκρανία, η κρίση της ενέργειας και οι μπλοκαρισμένες εφοδιαστικές αλυσίδες λόγω της πανδημίας είναι οι κυριότερες αιτίες που προβάλλονται για το σημερινό κύμα ακρίβειας. Το κοινό στοιχείο αυτών των σεναρίων είναι ότι προϋποθέτουν μια κρίση στην ισορροπία ζήτησης και προσφοράς στην αγορά η οποία προκαλεί την αύξηση των τιμών στα προϊόντα και στις υπηρεσίες. Η κυρίαρχη νεοκεϊνσιανή σχολή που επικεντρώνεται στη διαχείριση αυτής της ισορροπίας μέσω του ενεργού ρόλου του κράτους βασίζεται εν πολλοίς στη πεποίθηση ότι πληθωρισμός και ανεργία είναι έννοιες αντιστρόφως ανάλογες. Στα τέλη της δεκαετίας του ‘70 ωστόσο η σχέση αυτή έσπασε, οδηγώντας τον Πολ Βόλκερ να αυξήσει τα επιτόκια στις ΗΠΑ ώστε να κατευνάσει το τότε πληθωριστικό κύμα, προκαλώντας ωστόσο και μια σημαντική ύφεση. Για να επιτευχθεί αυτό, χρησιμοποιήθηκαν εργαλεία της σύγχρονης μονεταριστικής θεωρίας, η οποία θεμελιώθηκε από τον Μίλτον Φρίντμαν.

ΤΑ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΑ ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ ΤΗΣ ΡΩΣΙΑΣ

Οι ηγέτες παλαιάς κοπής όπως ο Βλαντίμιρ Πούτιν αντιμετωπίζουν την οικονομία σαν μια σημαντική αλλά εν πολλοίς δευτερεύουσα παράμετρο στο στρατηγικό παιχνίδι.

ΤΑ ΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΡΑΤΙΚΟΥ ΧΡΕΟΥΣ

Υπάρχει κάποιο όριο στο μέγεθος του χρέους ενός έθνους; Η δραματική από δημοσιονομικής απόψεως δεκαετία του 2010 εγκαθίδρυσε την πεποίθηση ότι πρέπει να υπάρχουν στεγανά στις δαπάνες και τον υπερδανεισμό υποχρεώνοντας το μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη σε άμεση ή έμμεση λιτότητα. Ενας συνδυασμός ωστόσο ιστορικά χαμηλών επιτοκίων και των αναγκών που επέφερε η πανδημία αύξησαν το παγκόσμιο χρέος το 2020 κατά 19,5 τρισ. σύμφωνα με τον IIF.

ΒΛΕΠΟΝΤΑΣ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΡΑΘΥΡΑ ΜΙΑ ΧΡΕΟΚΟΠΙΑ

Tην άνοιξη του 2020 τα ανώτερα στελέχη της ήδη ασθμαίνουσας εταιρείας έβλεπαν από τα παράθυρα των γραφείων τους τους άδειους δρόμους της Φλόριδας με την πανδημία σε πλήρη εξέλιξη. Στην αναμενόμενη κατάρρευση των εσόδων της Hertz ήρθαν να προστεθούν οι απαιτήσεις των πιστωτών για εγγυήσεις σε 100 εκατομμύρια μετρητά εξαιτίας της απαξίωσης των μεταχειρισμένων αυτοκινήτων που αποτελούσαν το κύριο περιουσιακό στοιχείο της εταιρείας. Μπροστά στο κίνδυνο ενός αργού και επώδυνου θανάτου οι ιθύνοντες της Hertz αποφασίζουν, για πολλούς αψυχολόγητα, να κηρύξουν χρεοκοπία οδηγώντας την τύχη της εταιρείας στις αίθουσες των δικαστηρίων.

Ο ΝΕΟΣ ΥΠΕΡΚΥΚΛΟΣ ΤΩΝ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ

Για τους γεωργούς της Αϊόβα τα απέραντα αγροκτήματα καλαμποκιού που διασχίζουν τους ορίζοντες μίας από τις μεγαλύτερες πεδιάδες του κόσμου αποτελούν πηγή υπερηφάνειας αλλά και προβληματισμού εξαιτίας της διαχρονικής δυσκολίας στη διατήρηση μίας επικερδούς καλλιέργειας. Το βλέμμα χαράς για το διπλασιασμό στην τιμή του καρπού τους κατά τη σοδειά του 2020 συνοδεύει η εύλογη απορία για τις αιτίες αυτής της πρωτοφανούς αύξησης.

Η ΟΠΟΡΤΟΥΝΙΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΕΡΝΤΟΓΑΝ

Η πρόσφατη απόλυση του διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας Νατσί Αγκμπάλ από τον πρόεδρο Ερντογάν είναι η τρίτη σε διάστημα δύο ετών και κύρια αιτία φαίνεται να αποτελεί η τελευταία αύξηση του βασικού επιτοκίου στο 19% σε μια προσπάθεια να καταπολεμηθεί ο υψηλός πληθωρισμός που βρίσκεται σταθερά σε διψήφια νούμερα. Αυτή η απόφαση διέγραψε όλα τα κέρδη των προηγούμενων μηνών για τη λίρα, με το τουρκικό νόμισμα να έχει χάσει το 65% της αγοραστικής του δύναμης σε σχέση με το δολάριο τα τελευταία πέντε χρόνια.